جوش شیرین در نان ازجمله محصولات مضری است که در نانوایی‌ها به‌جای خمیرمایه از آن استفاده می‌شود. این محصول قیمت پایین‌تری را به نسبت مخمر دارد، همین موضوع باعث شده است که برخی از نانوایان از این موضوع سوءاستفاده می‌کنند و برای حجم دادن به نان‌هایشان از جوش‌شیرین استفاده می‌کنند.
استفاده از جوش شیرین در پخت نان، هرچند ممکن است در ابتدا به نانی سبک و پوک منجر شود، اما در واقع می‌تواند تهدید جدی برای سلامت باشد. این ماده شیمیایی که در دما و رطوبت بالا به ترکیبی به نام کربنات سدیم تبدیل می‌شود، خاصیت قلیایی بالایی داشته و بر سیستم گوارشی تأثیرات مخربی دارد. نان حاوی جوش شیرین به‌طور قابل‌توجهی می‌تواند تعادل طبیعی دستگاه گوارش را به هم بزند و موجب ایجاد مشکلاتی مانند سوءهاضمه و ترش کردن شود. مصرف مداوم آن می‌تواند به اختلالات گوارشی طولانی‌مدت و مشکلات بهداشتی منجر گردد.
همچنین، جوش شیرین می‌تواند باعث تجمع فلزات سنگین در بدن شود که به نوبه خود خطرات بهداشتی جدی به همراه دارد. به جای این ماده شیمیایی، باید از روش‌های طبیعی و خمیرمایه برای عمل‌آوری خمیر نان استفاده کرد تا نانی سالم‌تر و بدون عوارض نامطلوب برای بدن حاصل شود. در ادامه قصد داریم به مضرات استفاده از جوش‌شیرین در فرآورده‌های نان بپردازیم با ما همراه باشید.
آیا وجود جوش شیرین در نان برای سلامتی مضر است؟
بدون شک جواب این سؤال بله است! نان به دلیل مواد مغذی و گندم حالت سیری زیادی را به مصرف‌کننده می‌دهد، همین موضوع باعث می‌شود تا در اکثر وعده‌های غذایی میل شود؛ اما مسئله این است خوردن نان به چه قیمتی؟! وجود جوش‌شیرین در نان می‌تواند خطرات جبران‌ناپذیری را برای سلامتی ما داشته باشد. سدیم موجود در جوش‌شیرین به مرور زمان باعث افزایش فشارخون و جلوگیری از جذب ریزمغذی‌هایی مانند کلسیم و آهن می‌گردد.
با استفاده ی مکرر از جوش‌شیرین باید از کبد خود خداحافظی کنید؛ زیرا کبد و کلیه برای دفع متابولیت‌هایی که بر اثر تجزیه ی جوش‌شیرین به وجود بار سنگینی را تحمل می‌کنند. بیماری‌هایی مانند چاقی، کمبود کلسیم، کمبود آهن و پوکی‌استخوان تعدادی کمی از مضرات این محصول هستند.
علت استفاده از جوش شیرین در نان چیست؟
- افزایش سریع و بیش از حد خمیر
- قیمت پایین‌تر نسبت به خمیرمایه
- افزایش زمان ماندگاری نان
- جلوگیری از سفت‌شدن و پلاستیکی شدن نان
جایگزین جوش شیرین در نانوایی
خمیرمایه بهترین جایگزین برای استفاده در نانوایی و شیرینی‌پزی‌ها است، ممکن است این سؤال برایتان پیش بیاید که آیا خمیرمایه برای سلامتی مضر نیست؟ خیر این محصول نه‌تنها مضر نیست؛ بلکه دارای ارزش غذایی بالایی نیز هست و وجود آن در نان باعث می‌شود که روند هضم آسان‌تر انجام شود. وقتی چنین ماده ی مغذی و خوبی برای استفاده وجود دارد؛ چرا برای تفاوت ناچیز قیمت باید از جوش‌شیرین استفاده کنیم و سلامت دیگران را به خطر بی اندازیم؟
علائم وجود جوش شیرین در نان
یکی از ساده‌ترین روش‌هایی که می‌توانید تشخیص دهید نانی که خریداری کرده‌اید دارای جوش‌شیرین است یاخیر این است که برای ۲ الی ۳ ساعت آن را درون نایلون بگذارید بعد از گذشت زمان گفته شده نایلون را باز کنید اگر بوی بد و قلیایی را حس کردید شک نکنید که در آن نان جوش شیرین استفاده شده است.
چرا نانوایی ها برای استفاده از مخمر کم لطفی می کنند؟
قیمت خمیرمایه اصلی ترین دلیل برای این است که نانوایان جوش شیرین را به مخمر ترجیه می دهند اما اینکه خمیر با جوش شیرین زود تر به عمل می آید هم می تواند از اصلی ترین دلایلی باشد که از این محصول استفاده می شود.
تفاوت مخمر با جوش شیرین چیست؟
همان‌طور که در مطالب بالا گفته شد هر دوی این محصولات را در صنعت نان استفاده می‌کنند. اما دارای تفاوت‌هایی با یکدیگر هستند.
- جوش‌شیرین واکنش‌های شیمیایی خمیر را کاهش می‌دهد، اما مخمر باعث گسترش واکنش‌های خمیر می‌شود.
- مصرف جوش‌شیرین به‌مرورزمان باعث به‌وجودآمدن بیماری‌های گوارشی می‌شود، اما مخمرها به دلیل دارابودن ویتامین‌های گروه ب از به‌وجودآمدن این‌گونه بیماری‌ها جلوگیری می‌کنند.
- وجود جوش‌شیرین در نان باعث می‌شود که نان بوی قلیایی به خود بگیرد، اما مخمرها عطر دلنشین و خوبی را به نان می‌دهند.
مخمر چه کاربردهایی دارد؟
مخمر را در صنایع گوناگونی مورداستفاده قرار می‌دهند، تعدادی از کاربردهای خمیرمایه عبارت است از:
- تولید نان و شیرینی
- تولید نوشیدنی و آبجو
- شکلات‌سازی
- تولید تعدادی از محصولات صنعتی
- ضدعفونی میوه و سبزیجات
جمع‌بندی نهایی
در بسیاری از نانوایی‌ها برای اینکه خمیر را زودتر عمل بیاورند و هزینه ی بیشتری نکنند از جوش‌شیرین استفاده می‌کنند. همان‌طور که در مطالب بالا گفته شد این محصول برای سلامتی بسیار مضر است و استفاده ی مکرر از آن به‌مرور باعث بیماری‌های قلبی و عروقی می‌شود پس بهتر است که برای جلوگیری از خسارت‌های جبران‌ناپذیری که امکان دارد بر بدن وارد شود در پخت نان و شیرینی در صورت امکان از مخمر استفاده کنید و یا مصرف جوش‌شیرین را به حداقل برسانید.
